Recensie over de korte versie van Een Onbewaakt Ogenblik die we voor het festival Puppet International in Meppel maakten.

Theaterkrant 13 oktober 2018

“Een onbewaakt ogenblik is een ontroerend kleinood dat je na afloop heel anders naar de dingen doet kijken.”

Vier jaar geleden verzorgde Henk Boerwinkel een gastoptreden in EYE in Amsterdam ter opluistering van een expositie van het Britse animatiefilmduo Quay. Zij waren niet vergeten hoeveel indruk een voorstelling van Henk en Ans Boerwinkel in de jaren zeventig in Londen op hen gemaakt had. Boerwinkel herhaalde die voorstelling later nog eenmaal  in Meppel maar daar bleef het bij. Boerwinkel (zijn vrouw overleed in 2012) is allang niet meer actief als poppenspeler.

Maar net als de broers Quay zijn ze hem niet vergeten. Allemaal noemen ze zich schatplichtig aan zijn werk, van Stuffed Puppet’s Neville Tranter tot de Catalaanse grootmeester Jordi Bertran. Boerwinkel werd vorig jaar tachtig jaar. Een goede reden voor festival Puppet International om de wereldberoemde Meppeler puppet master eens goed in het zonnetje te zetten.

Afgelopen donderdag vond er onder de titel Masters@Work een bijzonder evenement plaats waarbij op het podium van Schouwburg Ogterop Jordi Bertran, Neville Tranter en Tristan Vogt (van het Nürnberger Thalias Kompagnons) samen met Boerwinkel optraden. Een dag later bracht TAMTAM objektentheater hem een eerbetoon met de première van Een onbewaakt ogenblik.

TAMTAM maakt al bijna veertig jaar visueel theater waarin de hoofdrol is toebedeeld aan gevonden voorwerpen. Die krijgen van Gérard Schiphorst en Marije van der Sande, oprichters, makers en spelers, een tweede leven. Een heel nieuw leven, waarin voormalige functies er niet langer toe doen. Als variant op Nijhoffs adagium ‘lees maar, er staat niet wat er staat’ zou je over hun werk kunnen zeggen: kijk maar, je ziet niet wat je ziet.

In de korte voorstelling wordt Boerwinkel vooral geëerd door te verwijzen naar zijn voorstelling Levensbomen. Het decor bestaat uit knoestige boomstronken die nog het meest weg hebben van geknotte wilgen. Een soort oerbos waar vreemde wezens een onderkomen hebben gevonden. Zie ik daar een schaarhaas? Hé, dat lijkt wel een wilgvis. En die vreemde vogel, een combinatie van een halve banaan en een hark, zou heel goed familie kunnen zijn van de toekan.

Een onbewaakt ogenblik is vooral een oefening in kijken. Die banaan is natuurlijk helemaal geen banaan maar iets kroms en geligs. Joost mag weten wat. De verborgen levens der dingen, daar gaat het om. Levens waarin, als je ze eenmaal aan het oppervlak hebt gebracht, veel meer mogelijk is dan je tot nu toe had aangenomen. Levens waarin de liefde bedreven kan worden, nieuwsgierig om je heen wordt gekeken of nerveus wordt rondgedarteld. En als je even niet oplet veranderen de dingen van vorm. Is een stuk touw ineens een ouwe hippie.

Toevallig zat Henk Boerwinkel tijdens de première naast me. Hij was zichtbaar in zijn nopjes met deze prachtige hommage aan een oude voorstelling van hem. Volkomen terecht. Een onbewaakt ogenblik is een ontroerend kleinood dat je na afloop heel anders naar de dingen doet kijken.